In Nederland hebben tienduizenden mensen te maken met verlammingsverschijnselen, variërend van mild tot zeer ernstig. In het ergste geval zijn alle verbindingen tussen de hersenen en de spieren van het lichaam verbroken en is iemand niet meer in staat om zijn of haar wensen kenbaar te maken (locked-in syndroom, LIS).
In het UMC Utrecht Hersencentrum wordt onderzoek gedaan naar mogelijkheden om mensen met LIS via een computer te laten communiceren. De onderzoekers hebben een manier ontwikkeld om de hersenen direct met een computer te verbinden. Via een zogenaamde ‘NeuroProthese’ kan iemand een muisklik maken, of een ja/nee-schakelaar bedienen, door ergens aan te denken. Hoe goed dit lukt weten we pas nadat we de neuroprothese bij een paar mensen geïmplanteerd hebben.
In onderstaande film wordt de werking van de Utrecht NeuroProthese uitgelegd.
De eerste deelnemer kan inmiddels deze neuroprothese zelfstandig gebruiken:
Hoe werkt de Utrecht NeuroProthese?
Het apparaat bestaat uit twee onderdelen: een deel in het lichaam en een deel buiten het lichaam. Het deel in het lichaam omvat vier stripjes met daarop enkele elektroden, die via gaatjes in de schedel op de hersenen worden geplaatst. Aan de elektrode-strips zitten dunne draadjes. Deze draadjes worden onderhuids naar een kleine zender geleid. De zender heeft de grootte van een pacemaker en wordt onder de huid op de borst geplaatst. De zender bevat een batterij met een levensduur die voldoende is voor het gebruik en de testen gedurende het jaar van de studie. De batterij kan niet los vervangen worden, omdat deze in de hermetische behuizing ingesloten zit. Als de batterij leeg is, wordt eventueel de gehele zender via een kleine operatie vervangen door een nieuwe zender. De batterij van de nieuwe zender gaat ongeveer 3 tot 5 jaar mee. Dit is langer dan de batterij van de eerste zender, omdat na het eerste jaar geen extra registraties van de hersensignalen voor het onderzoek meer gedaan worden.
Het deel buiten het lichaam bestaat uit een antenne, een ontvanger en een computer. De antenne moet dicht in de buurt van de onderhuidse zender gedragen worden. Dit gebeurt met behulp van een nauwsluitend T-shirt waarin een zakje is gemaakt. Het kan ook met een hypoallergene pleister, een soort gordel, of op een andere manier. De ontvanger is met dunne draden aan de antenne verbonden en stuurt de hersensignalen door naar een computer, die de signalen omzet in klik-commando’s. Deze klik-commando’s kunnen vervolgens gebruikt worden om communicatiehulpmiddelen te bedienen die normaal gesproken met een schakelaar worden bestuurd. Met deze middelen verwachten wij dat de deelnemer, via de gedachten en de hersensignalen, kunt communiceren. In verband met de veiligheid mag de UNP alleen gebruikt worden voor communicatie, of voor andere, door het onderzoeksteam goedgekeurde doeleinden.
Voor wie is de Utrecht NeuroProthese?
De UNP is speciaal ontworpen voor mensen met een ernstige verlamming en communicatieproblemen. De oorzaken zijn divers en daarom is het lastig te beschrijven wie wel of niet in aanmerking komt. Graag hebben wij daar contact over met de persoon die geïnteresseerd is en zijn of haar familie. Voorbeelden van mensen die in aanmerking komen zijn mensen met ver gevorderde ALS (met invasieve beademing), Locked-In syndroom als gevolg van een hersenbloeding of trombose.
Verder moet iemand aan de volgende criteria voldoen:
- tussen de 18 en 75 jaar oud
- Stabiele situatie
- Ernstige verlamming en spraak/communicatieproblemen
- Een vorm van communicatie moet mogelijk zijn om toestemming te geven, bijvoorbeeld via oogknippers.
- Cognitief goed (geschat IQ van 80 of hoger)
- Zicht moet o.k. zijn
- persoon moet in MRI kunnen
Ook zijn er een aantal zaken waardoor iemand niet mee kan doen:
- Vitaal gebruik van bloedverdunners (neem hier contact over op als u twijfelt)
- Huidige of geschiedenis van hersentumor
- Snelle medische of neurologische achteruitgang
- Huidige psychiatrische problemen
- Recent veel gewichtsverlies
- extreme en frequente spasmen
Mocht u geïnteresseerd zijn neem dan contact met ons op via neuroprothese @ umcutrecht.nl
Ook als u twijfelt of u geschikt bent horen wij graag van u. Samen met u en eventueel uw arts zullen wij nagaan of deelname aan de studie verantwoord is.
Hoe kan ik bijdragen aan de Utrecht NeuroProthese?
U kunt dit onderzoek steunen via de Vrienden UMC Utrecht.
